Dat klinkt als muziek in de oren

Dat klinkt als muziek in de oren

Dat klinkt als muziek in de oren. Muziekonderzoek is hot. Wetenschappers hebben stijgende belangstelling voor de invloed van muziek op de hersenen. Hun voorlopige conclusie: zingen en musiceren ondersteunt de ontwikkeling van sleutelvaardigheden als luisteren en lezen en stimuleert de emotionele intelligentie. Het Jeugdcultuurfonds Nederland vroeg wetenschapsjournalist Mark Mieras om het onderzoek op een rijtje te zetten.

De stijgende wetenschappelijke belangstelling voor muziek staat haaks op de trend in het onderwijs waar muziek steeds meer terrein verliest. Activiteiten als zang en musiceren maakten de laatste jaren op veel basisscholen plaats voor cognitieve vakken als taal en rekenen, onderdelen waarop een school wordt afgerekend. Er wordt dus steeds minder aandacht besteedt aan zingen, luisteren en muziek maken.

De meeste kinderen vinden muziek maken geweldig. Op een echt instrument of door lekker met een pollepel op een pan te slaan. Het is niet alleen een schattig gezicht, het is ook nog eens goed voor hun ontwikkeling. Muziek draagt veel bij in de sociale vaardigheden en heeft een positief effect op de intelligentie van het kind. Vooral stimuleren dus!

Auditieve training

Theoretische onderbouwing.

De anatomie van de hersenen toont een nauwe relatie ligt tussen muziek en taalverwerking. Het muziekcentrum en het gebied van Wernicke (taalverwerking) liggen gespiegeld in de hersenschors, iets boven beide oren. Ze vormen de belangrijkste asymmetrie van de hersenhelften die functioneel symmetrisch zijn opgebouwd. Een centraal gelegen hersencentrum, de thalamus, dient als verdeelpunt: muziek en de intonatie van gesproken taal worden naar rechts en woorden naar links gestuurd. De hersenstam bewerkt de geluiden voor.

Het gehele auditieve systeem ontwikkelt zich gedurende de kindertijd sterk onder invloed van training. Het moet stap voor stap worden opgebouwd want luisteren vergt veel meer dan je oren openzetten. Het is een actief proces waarbij de geluidsprikkels worden gefilterd en bewerkt om er informatie uit te halen. Om twee letters te onderscheiden is vaak nauwkeurige timing nodig van verschillen van soms minder dan een duizendste seconde. De hersenstam maakt het verschil groter om de hersenschors in staat te stellen om het onderscheid te maken.

Slimmer kind door muziek?

Diverse wetenschappelijke onderzoeken zijn er al aan gewijd. En ze komen allemaal tot de conclusie dat zelf muziek maken het IQ van kinderen verhoogd.
In de linker hersenhelft wordt de spraak en intellect geregeld. De rechter hersenhelft regelt de gevoelstoestand. Bij kinderen die muziek maken zijn beide hersenhelften sterker met elkaar verbonden. Muziek maken stimuleert de neuronen waardoor betere onderlinge verbindingen ontstaan.

Zelf muziek maken heeft nog meer positieve effecten op het kind. De emotionele ontwikkeling wordt gestimuleerd. Zoals het leren over gevoelens, samenwerken en het ontwikkelen van creativiteit.
Door een instrument te bespelen zal de motoriek geoefend worden. Dingen als aanraken, luisteren en kijken is goed voor de zintuiglijke ontwikkeling. Muziek maken helpt ook bij de spraak- en taalontwikkeling van het kind.

Lees hier het artikel zo kun je de hersenontwikkeling van jonge kinderen stimuleren.

Minder gevoelig voor stoorgeluid

Volwassenen en kinderen met muzikale scholing zijn beter in staat om te luisteren dan anderen. Ze worden minder gestoord door het achtergrondgedruis. Muziek maakt minder gevoelig voor ruis. Na muzikale training zijn de hersenen beter in staat om de ruis uit het geluid weg te filteren en zich te richten op de informatie in het geluid. De figuur toont welk deel van de informatie nog wordt opgepikt wanneer de ruis toeneemt. Hoe meer ruis hoe groter het voordeel voor muzikaal getrainde hersenen.

Een ander opvallend effect van muzikale training is een betere aandacht en een beter werkgeheugen. Een goed werkgeheugen is behulpzaam bij het oplossen van problemen, en draagt zo bij aan intelligentie. Dit verklaart het bescheiden maar significante effect van muzikale training op IQ-scores dat werd aangetoond met een uitgebreid onderzoek waarbij kinderen van zes jaar werden ingedeeld in groepen die een jaar lang zang-, pianoles of toneel kregen, plus een controlegroep met kinderen die niets extra’s kregen. Hun IQ werd vooraf en achteraf gemeten. De muzikaal getrainde kinderen ontwikkelden een bescheiden voorsprong in intelligentie op de rest.

Muziek is een belangrijk onderdeel van onze cultuur. Kinderen in aanraking brengen met muziek is daarom waardevol. Maar muziek is meer dan dat. Zingen en muziek maken is een instrument voor de ontwikkeling van jonge hersenen. Het hele onderzoek is hier te vinden. Dat klinkt als muziek in de oren!

Je kunt ons nu ook vinden op Spotify.

Bron: Mieras.nl; Onlinemuziekacademie.nl; Afbeelding: Little girl photo created by lookstudio – www.freepik.com